SABAH Analizi: Ons altın ‘depara’ kalktı; gram altın rekora doymuyor
Trump tekrar gümrük tarifesi sayıklamaya başladı
ABD Başkanı Trump, Çin, Kanada ve Meksika’ya karşı sert ticaret tarifeleri uygulamayı planladığını açıkladı. Ayrıyeten Trump, Avrupa Birliği’ne karşı da yeni tarifeler getirme tehdidinde bulunarak, AB’nin ABD ile adil bir ticaret yapmadığını ve bu tarifelerin gerekli olduğunu savundu. Çin’e yönelik %10 oranında ek bir gümrük vergisi uygulamayı düşünen Trump, bunun Çin’den Meksika ve Kanada üzerinden ABD’ye gelen fentanil krizini engellemek için bir tedbir olduğunu belirtti. Ayrıyeten, Kanada ve Meksika’nın göçmen ve uyuşturucu kaçakçılığı hususlarında daha sıkı tedbirler alması gerektiğini vurguladı.
Trump, 1 Nisan’a kadar ticaret açıkları ve adil olmayan uygulamalarla ilgili kapsamlı raporlar hazırlanmasını talep ederken, piyasaların kısmen rahatlamasına karşın bu tehditler, ticaret mutabakatlarını ve bilhassa tarım dalını derinden etkileyebilecek bir gerginlik yaratıyor. Çin ve başka ülkelerle adil ticaretin sağlanması ismine bu tarifelerin “zorunlu bir adım” olduğunu belirten Trump, ticaret siyasetinde geri adım atmayacağının sinyallerini verdi.
ABD Yapay Zeka’ya dev yatırımlar planlıyor
Öte yandan, Trump, yapay zekâ altyapısını geliştirmek için özel dal tarafından 500 milyar dolara kadar yatırım yapılacağını açıkladı. Trump, OpenAI, SoftBank ve Oracle’ın ortak teşebbüsü olan “Stargate” projesi kapsamında, ABD’de 20 data merkezi inşa edileceğini ve 100bin’den fazla istihdam yaratılacağını belirtti. Birinci data merkezlerinin Teksas’ta inşaatına başlandığı açıklandı. Projenin, sıhhat hizmetlerinden ulaşım elektrifikasyonuna kadar birçok bölümde yapay zeka kullanımıyla dönüşüm yaratması bekleniyor. Yatırımın bir kısmı çabucak devreye alınırken, kalan bütçe önümüzdeki dört yıl içinde kullanılacak. Bu atak, ABD’nin yapay zeka alanında rekabet gücünü artırmayı hedefliyor.
Dış piyasalarda Ticaret Savaşı fiyatlanıyor
Trump’ın açıklamaları ticaret savaşları kaygısını ön plana çıkarırken, bu sabah global piyasalarda hâkim olan fiyatlama da bunu yansıtıyor. Yükselişini peş peşe dördüncü haftaya taşıyan ons altın 2,750 dolar düzeyini aşarak tüm vakitlerin doruğunun görüldüğü Ekim ayının son haftasına geri dönerken, petrol fiyatlarının ise gerilediğini görüyoruz. Altın konusunda tonumuz uzun bir müddettir müspet seyrederken, petrol konusunda da olumsuz tonumuzu muhafazaya devam ediyoruz.
Geride bıraktığımız haftalarda Rusya’ya uygulanan yaptırımlar sonucunda 82 dolara düzeyine kadar yükselen Brent bu sabah 78 dolar düzeylerine kadar geriledi. Trump’ın fosil yakıt üretimi ve sondajı teşvik eden kararları, ABD – Rus alakalarının korkulduğu kadar sıkıntılı olmayacağı ve jeopolitik risklerin azalmaya yüz tutması fakat en değerlisi Çin’de yaşanan borç problemleri ve deflasyon riski nedeniyle petrol fiyatlarında aşağı istikametli bir hareket ihtimâlini daha muhtemel görüyoruz.
Türkiye piyasalarında neler oluyor?
Türkiye cephesinde ise, USDTRY kurunun 35,62 düzeyine kadar hafif de olsa yükselmesi, altının bu sabah sert hareketi ile birleşince, gram altın TL bazında 3,150 düzeyine yükselerek yeni bir rekor tazeledi. Öte yandan, EURUSD paritesinin 1,04 düzeyinin üzerine yükselmesi ile EURTRY kuru manalı oranda artış kaydederek ruhsal 37,00 düzeyinin üzerine yükselmek suretiyle son iki ayın tepesini test etti. EUR cephesinde yaşanan manalı yükselişleri satış fırsatı olarak okuyacağımızı daha evvel belirtmiştik.
BİST Banka endeksi dün %1,4 yükselirken, BİST100 ana endeksi ise günü %0,3 oranında düşüş ile tam da 10bin endeks düzeyinden tamamladı. Endeksin bir türlü aradığı itici rüzgârı bulamadığını görüyoruz. TCMB’nin 2025 yılına faiz indirim öyküsü ile başlamasının yanı sıra başarılı geçen ihalelerinin de yardımı ile TL cinsi tahvil faizleri ikincil piyasada gevşemeye dün de devam ederken, son dört iş gününde iki yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi %1’den fazla gerileyerek %38,50 düzeyini test etti.
TCMB 250 baz puan faiz indirecek
Dün TÜİK Türkiye’de konut satışları açıkladı. 2024 yılında geçen yılın birebir ayına nazaran %20,6 artış kaydeden konut satışları böylece 2022 yılındaki performansını da yakalamış oldu. Gerileyen faiz ortamında, konut yatırımının 2025 yılında kıymetli bir finansal tercih olacağını bültenlerimizde mütemadiyen kaleme alıyoruz. Yarın TCMB’nin olağan PPK toplantısından da 250 baz puan faiz indirimi beklediğimiz hatırlatalım.
Hazır konuttan kelam etmişken, okulların tatil olması nedeniyle ziyaretçi sayısında yoğunluğun arttığı Bolu Kartalkaya kayak merkezinde bulunan Grand Kartal Otelde çıkan yangında hayatını kaybedenlerin sayısı 76’ya yükseldi. Grand İsias Hotel’de yaşanan trajedinin acısı şimdi tazeyken, misal bir facianın tekrar yaşanması, ihmaller zincirinin insan hayatını ne kadar değersizleştirdiğini bir defa daha gözler önüne seriyor. Bu çeşit felaketlerin tekrar etmemesi için gereken derslerin alınması ve insan güvenliğini önceliklendiren tedbirlerin ivedilikle hayata geçirilmesi gerekiyor!
Wall Street’te ralliye devam, Asya’da karışık seyir
ABD borsaları dün geceyi yükselişle tamamladı. Netflix’in pay kıymeti, açıklanan güçlü finansal sonuçlar ve rekor abone artışı sayesinde %13 oranında yükseldi. Bu artış, şirketin piyasa kıymetine yaklaşık 50 milyar dolar ekledi. Ayrıyeten, son bir yılda Netflix payları %77’den fazla artış göstererek, tıpkı periyotta S&P 500’ün %24’lük artışını geride bırakırken, yatırımcılar nezdinde büyük bir inanç kazandığını ve piyasa liderliğini güçlendirdiğini gösterdi.
Bu sabah Asya borsalarında ise karmaşık bir seyir görüyoruz. Tarife telaşı ile Şangay borsası %0,85 aşağıda süreç görürken, Hong Kong borsası ise %1,3 düşüşle başı çekiyor. Gösterge endeks Tokyo borsası ise, ABD Başkanı Trump’ın yapay zeka altyapısını finanse etmek için 500 milyar dolara kadar özel dal yatırımı yapacağını açıklamasının akabinde %1,4 yükselişle ön plana çıktı. Trump ayrıyeten Musk’tan TikTok’un satın alınmasında dayanak istediğini de not edelim.
Yazar: Kıbrıs İktisat Bankası, Emre Değirmencioğlu
