Fed Faiz Kararı Öncesi Gözler İstihdam Verilerinde!

Son periyotta enflasyon cephesinde izlenen optimist datalar dünyanın en kıymetli sorunu artık değil psikolojisini gündeme taşıdı. Merkez bankaları uyguladığı sıkı para siyaseti temasında değerli değişimlere gitti. Avrupa Merkez Bankası ECB ekonomik aktivedeki bozulma sebebiyle optimist enflasyon datalarından yürek alarak faiz indirimine erken başladı. ABD Merkez Bankası Fed ise istihdamda izlenen bozulma sebebiyle enflasyon bilgilerinden cüret alarak faiz indirimine şiddetli bir halde başladı. İngiltere Merkez Bankası ise bu sürece Kasım ayında başlaması beklenmektedir.

Çekirdek tarafta Enflasyonun bir ölçü daha katı kaldığı, Manşet cephede ise amaç bölgesi etrafındaki iyimserliği Merkez Bankalarının enflasyon konusunu takip etmeye devam etse de büyüme, istihdam üzere öteki değerli ekonomik göstergelere daha fazla bakmasına imkan tanıdı. İşte tam da bu süreçte ABD istihdam bilgileri Fed yol haritası için kritik bir ehemmiyet arz etmektedir.

Tabi burada bir hatırlatma yapmakta yarar görüyoruz. Kasım ayının birinci iki haftalık sürecinde ağır bir tempo bizi beklemektedir. Özellikle ABD Başkanlık Seçimi ve şu an adayların başa baş bir çaba vermesi, oylama sürecinde de bu senaryonun geçerli olma kanısını gündeme taşıyor. Bu da resmi lider kimdir sorusunun karşılığı için sürecin uzamasını sağlayabilir. Bu ortada bir hatırlatma daha yapmakta yarar var, ABD Başkanlık Seçimine yönelik 2 başka rapor paylaşımımıza ek olarak 2 canlı yayın ile sürece yönelik en yeni bilgileri ve piyasa tesirlerini sizlere aktarmaya devam edeceğiz. Canlı yayın bilgilerine yazımızın sonundaki adresten ulaşabilirsiniz.

Tarihsel olarak değerli dataları aşağıda görebilirsiniz.

• 31 Ekim Fed Enflasyon Göstergesi PCE
• 1 Kasım Tarım Dışı İstihdam, İşsizlik Oranı ve Ortalama Saatlik Kazançlar
• 5 Kasım ABD 60. Başkanlık Seçimi
• 7 Kasım Fed ve BoE Kararı ( Çeyrek Puan Faiz İndirimi Ana Senaryo)
• 13 Kasım ABD Enflasyon
• 14 Kasım Euro Bölgesi Büyüme

ABD’de İşsizlik Oranının %4 üzerindeki seyri sebebiyle Fed’in istihdam piyasasına daha fazla odaklandığı bir süreçte kritik Fed kararı öncesinde izleyeceğimiz Ekim ayı dataları kritik bir değer arz etmektedir.

En baştan vurgulamakta yarar var hem istihdam dataları hem de ABD Başkanlık seçimi sonucu 7 Kasım tarihindeki çeyrek puan faiz indirim sürecine yönelik keskin bir değişim oluşturmayacaktır. Fakat piyasa oyuncularının gelecek bilgilere yönelik anlık niyetlerinin spekülatif olarak varlık fiyatları üzerinde kısa vadeli tesirli olacağı unutulmamalıdır.

• Tarım kesimi haricinde (Sanayi, Kamu, Hizmet, vb) son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişikliklere Tarım Dışı İstihdam (Nonfarm Payrolls),
• ABD iktisadında geride kalan ay içerisinde iş aradığı halde iş bulamayan bireylerin toplam iş gücü içerisindeki oranına İşsizlik Oranı (Unemployment Rate),
• Tarım kesimi dışında çalışan çalışanlara ödenen saatlik fiyattaki değişimlere ise Ortalama Saatlik Yararlar (Average Hourly Earnings) adı verilir.

4 Ekim Cuma günü ABD’den gelecek kritik bilgilere ait piyasa beklentilerine Bloomberg İktisat Takvimini kaynak olarak gösterdiğimiz tabloya aşağıdan ulaşabilirsiniz. Bu sayıların data sonuçlanana kadarki süreç içerisinde revize edilebileceği hususu göz gerisi edilmemelidir. Bu sebeple de en şimdiki sayılara data açıklanmadan evvelki “Yurt Dışı Piyasalar Günlük Forex Bülteni” vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.

Piyasa İştirakçileri İstihdam Bilgileri İçin Nasıl Bir Beklenti İçerisinde?

Tarım Dışı İstihdam verisine yönelik 66 ekonomist / analist iddiada bulundu. Burada en yüksek varsayım 180K, en düşük iddia -10K, piyasa beklentisi ise medyan 101K olarak kaydedilmiştir. Kasırga ve Grev, kestirimlerde kıymetli bir ayrışmaya sebebiyet vermekle birlikte ADP özel dal verisinde beklentinin çok üzerindeki olumlu sonuç dikkat çekmektedir.

İşsizlik Oranı verisine yönelik 66 ekonomist / analist varsayımda bulundu. Burada en yüksek varsayım 4,30%, en düşük iddia 4,00%, piyasa beklentisi ise medyan 4,10% olarak kaydedilmiştir. Hatırlarsak İşsizlik Oranı %4,3’e çıktıktan sonra panik havasıyla  Fed üzerinde önemli bir baskı kelam konusuydu. Panik bölgesinden uzaklaşılsa da ruhsal %4,00 üzerindeki seyir hala sürüyor.

Yaz Saati 15.30 / Kış Saati 16.30’da açıklanan bu bilgiler içerisinde (Aralık itibariyle Kış saati uygulamasındayız) teorik açıdan Tarım Dışı İstihdam verisi geçmiş fiyatlamaları da incelediğimizde anlık görünümde her daim bir adım öndedir. Fakat Fed için hassas bir devirde olmamız sebebiyle tüm bilgi setini bir ortada ele almamız optimal konumlanma açısından kritik bir değer arz etmektedir.

Tarım Dışı İstihdam: son gelen 254K ile birlikte 2024 yılı ortalaması 231K olarak görülmektedir. 2022 yılı ortalaması 383 ve 2023 yılı ortalaması 262K olduğu düşünüldüğünde istihdam artışındaki yavaşlama epey net bir halde gözükmektedir. Lakin mevcut ortalamanın pandemi öncesindeki ortalama 185K üzerinde tepki verdiği de unutulmamalıdır. Bu açıdan büyük fotoğraftaki optimist görünüm göz gerisi edilmemelidir. İşsizliktekine ek olarak Tarım Dışı İstihdam verisine yönelik yeni bir panik havası içinse ruhsal 200K altında ortalama görülmesi gerekmektedir. Bu da lakin bu datanın -115K gelmesi ile mümkün olabilir…

İşsizlik Oranı: Nisan ayında %3,9 olan İşsizlik, Ağustos ayında %4,30 olarak kademeli bir biçimde yükselince piyasalarda panik havası oluştu ve Fed üzerinde önemli bir baskı kelam konusuydu. Hakikaten bu panik havasının Eylül ayında Fed faiz indirimine yarım puan ile başlamasıyla netlik kazandı. Lakin daha sonra gelen işsizlik datalarının gerilemesi panik havasından olağanlaşmaya geçilmesini sağladı. Şu an için 2024 yılı ortalaması 3,97 ile hala ruhsal 4,00 altında. Ortalamadan çok teorik açıdan da daha rahat bir görünüm için %4,00 altındaki sayılara muhtaçlık olduğu unutulmamalıdır. ADP özel dal istihdam verisindeki artış içerisinde bilhassa iş değiştirenlerin maaş artışlarındaki yüzdesel azalış olağanlaşma eğilimi için kıymetli bir sinyal. Tabi bu süreçte kasırga ve grev süreçleri istihdam tarafında ruhsal bir kayıp izleneceği niyetiyle varsayımlara yansımıştı. Bu açıdan açıklanacak datalar piyasaların daha aksiyonlu tepki vermesini sağlayabilir. Lakin istihdam cephesindeki stabilizasyon bilgi odağının Tarım Dışı İstihdam verisine odaklanılmasını sağlayabilir.

ABD Merkez Bankası Fed, Bilgi Sonuçlarına Nazaran Kararını Değiştirir Mi?

ABD Merkez Bankası Fed, enflasyon ile gayret konusunda bugüne kadar atmış olduğu adımlar ve sağladığı bağlantı siyaseti ile sürece yönelik ciddiyetini net bir formda ortaya koymuştur.  Ayrıyeten FOMC üyelerinin resmi toplantılar dışındaki vakitlerde verdiği iletiler da bankanın bu karmaşık süreci denetim altına almaya çalıştığını göstermektedir. Lakin politik tarafta piyasalara verilecek bildiriler anlık tepkilerden çok genel bir kıymetlendirme olduğundan yansılar bir ölçü piyasalardan gecikmeli olarak yansımaktadır. Bu durumu Haziran ayı projeksiyonlar ve piyasanın son periyotta bankadan beklediği revizyonlara ek olarak Eylül ayı faiz kararı ile net bir biçimde izlenmektedir.

Burada Fed kaynaklı karar düzeneği ile Fed’e ait spekülatif fiyatlama davranışı ortasındaki farkı yeterlice ayırt etmemiz gerekmektedir.  

Piyasaya dönecek olursak, Fed’in birinci toplantısı 7 Kasım tarihindedir. Bu toplantıda bankanın 25 baz puan faiz indirimi yapma ihtimali %84 ile ana senaryo olmakta ve fiyatlama içerisinde yer almaktadır. Aralık toplantısında ise 25 baz puan faiz indirimi yapma ihtimali %58 ve Kasıma kıyasla oran düşük. Bu açıdan 18 Aralık tarihine kadar gelecek her data seti bu ihtimalin üst çıkarak ana senaryo olması ya da aşağı düşerek bu ihtimalin ortadan kalkması fikrine yönelik varlık fiyatlarının yol haritasını oluşturabilir.

Bu açıdan Olumlu istihdam verileri Kasım ayı çeyrek puan faiz indirimi üzerinde kıymetli bir tesir sağlamamasına rağmen Aralık ayındaki çeyrek puan faiz indirimi ihtimalinde soru işareti oluşturabilir. Son periyotta şiddetli faiz indirimine gerek yok kanısı / ABD tahvil faiz oranlarındaki yükseliş psikolojisi piyasalarda yüksek sesle konuşulmaya başlanabilir. Tabi şu anki %58 oranı 50 altına sarkabilir mi hususu için data sonucunda beklentiden ne kadar keskin ayrıştığı ile de alakalı olacaktır. Tesir bazında da olumlu istihdam bilgileri (yükselen TDİ ve düşen İşsizlik)  Dolar Endeksi ve Tahvil faiz oranındaki optimist görünüme takviye verebilir.

Olumsuz istihdam verileri Kasım ayı çeyrek puan faiz indirimi niyetinin netleştiği, Aralık ayındaki çeyrek puan faiz indirimi ihtimalinde de daha güçlü bir seyrin oluştuğu bir fiyatlama davranışı izlenmesini sağlayabilir. Bu tavır Dolar Endeksi ve Tahvil faiz oranındaki aşağı istikametli bir baskının oluşmasını sağlayabilir. Bu baskı genel olumlu görünümlerini değiştirebilecek kadar güçlü olur mu konusunda piyasanın vereceği tepkisi takip etmemiz gerekmektedir.

Veri Sonuçlarına Yönelik Başarılı Yorumlar Yapabilmek İçin, Geçmiş Periyottaki Tesirlerin Bilinmesi Önemlidir!

Kritik ABD bilgilerinin varlık fiyatları üzerindeki muhtemel tesirlerini hakikat yorumlayabilmek, stratejilerin muvaffakiyete dönüşebilmesi ismine kıymetlidir. Bu sebeple de yorumlama yeteneğinizi geliştirebilmek için geçmiş devirlerde nasıl tepki verdiğinin bilinmesi kıymetlidir. Lakin bu bilgi, yeni periyottaki beklentilerde kesin muvaffakiyete ulaştırır psikolojisini oluşturmamalıdır. Zira günler / haftalar / aylar hatta yıllar içerisinde ülkelerin makro – ekonomik dinamikleri ve piyasa beklentileri farklılaşabiliyor. Bu sebeple de her ay tıpkı etkiyi beklemek yanlışsız olmayacaktır. Geçmiş periyot çalışmaları, yatırımcıların bu data ile birlikte mümkün hareket akışını daha başarılı bir formda yorumlayabilmek ismine pratik bilgiler olarak düşünülmelidir.

4 Ekim 2024 tarihinde yani bir evvelki ay açıklanan ABD dataları ile birlikte EURUSD ve Ons Altın ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir düşüş izlemekteyiz. Lakin bu düşüş ikinci dakikadan itibaren hacimsel manada sınırlanmakta öteki dakikalarda da davranışı biçimini değiştirmektedir. Bu süreç, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar kıymetli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında vakte endeksli değişimlerin kıymetini artırmaktadır. Bu nedenle dataya süratli bir biçimde ulaşmak ve ilgili datayı gerçek bir halde yorumlamak kritik bir kıymet taşımaktadır. “GCM Forex / Viop / Borsa Yatırımcıları”, dataların sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak bilgi akışının geçtiği “Haberler” bölümünden yararlanabilir.

3 Kasım 2023 tarihinde yani bir evvelki yılın tıpkı ayında açıklanan ABD dataları ile birlikte EURUSD ve Ons Altın ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir yükseliş izlemekteyiz. Lakin bu yükseliş ikinci dakikadan itibaren hacimsel manada sınırlanmakta başka dakikalarda da davranışı biçimini değiştirmektedir. Bu süreç, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar kıymetli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında vakte endeksli değişimlerin değerini artırmaktadır. Bu nedenle bilgiye süratli bir halde ulaşmak ve ilgili datayı hakikat bir halde yorumlamak kritik bir ehemmiyet taşımaktadır. “GCM Forex / Viop / Borsa Yatırımcıları”, dataların sonucuna ilişkin GCM MT4 / GCM MT5 platformları içerisinde yer alan ve anlık olarak data akışının geçtiği “Haberler” bölümünden yararlanabilir.

Önemli Finansal Varlıklar Bu Bilgilerden Nasıl Etkilenir!

Yukarıda gerek 1 ay gerekse 1 yıl öncesine ait verilerin EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafik üzerindeki tesirine değindik. Pekala, dünyanın en fazla süreç gören EURUSD paritesi, kritik ABD bilgilerine nazaran nasıl bir performans oluşturabilir. Bu sorunun yanıtı için 2013 Ocak’tan itibaren ilgili haberlerin sonuçlarının parite üzerindeki 5, 15 ve 30 dakikalık vakit dilimlerinde kaç pip hareket ettiğini aşağıdaki tablolardan görebilirsiniz.

142 tane bilgi (11 yıl + 10 ay) sonucunun EURUSD paritesi üzerindeki tesirini incelediğimizde 5 dakika içerisinde ortalama 45 pip, 15 dakika içerisinde ortalama 50 pip ve 30 dakika içerisinde ortalama 55 pip hareket ettiğini, 5 ile 30 dakika arasındaki ortalama bedeller incelendiğinde kıymetli bir pip farkının olmadığını ve bu nedenle de bilhassa istihdam datalarının birinci 5 dakika üzerindeki mümkün tesirinin çok daha kıymetli olduğunu söyleyebiliriz.

Tablo içerisinde yeşil renkli olanlar genel ortalamanın üzerindeki performans, kırmızı renkli olanlar ise genel ortalamanın altındaki performans olarak dikkate alınabilir. 2024 yılının birinci 10 ayını geride bıraktık. Fiyat tesirine baktığımızda genel ortalama üzerinde bir seyir izlemektedir. Bu tavır ABD Merkez Bankası Fed siyasetinin makro gelişmelerdeki değişimlerde oynaklık oluşturduğunu ve traderların anlık tepkide daha fazla efor sarf ettiği biçiminde okunabilir. Bu sebeple de yılın kalan kısımlarındaki data sonuçları kendi iç dinamiklerinde başka ayrı değere sahiptir.

İlk 5 dakikanın ehemmiyetinden bahsediyoruz lakin bu niyet 5 dakikanın sonuna kadar ilgili tesirin devam ettiği manasına gelmemelidir. Bu mevzu ile alakalı en net bilgi hiç elbet ki bir ay ve bir yıl evvel vurgusu ile paylaştığımızı EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafiktir. Burada ilk iki dakikada hareket alanının genel itibariyle yoğunlukta olduğu vakit dilimi olarak söyleyebiliriz.

Bu istatistik DOLAR ENDEKSİ (#DOLLAR_IND), GBPUSD, USDJPY, DAX40, USDTRY, EURTRY, HAM PETROL (CRUDE OIL) ve BRENT PETROL (BRENT OIL) üzere öbür finansal varlıklarda da emsal özellikler taşımakla birlikte süreyi daha da uzattığımızda tesir nasıl şekilleniyor görebilmek adına SP500, DAX40, TESLA, NVIDIA ve BRENT PETROL üzerinden örneklendirmeye devam edelim.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından SP500 fiyatının birinci 60 dakikalık performansının son 1 yıllık imajı yer almaktadır. Bilgi açıklandığı andan itibaren birinci 20 dakika dalgalı lakin 20 ile 40. dakika ortasındaki hareketlilik dikkat çekmektedir. Bu tavır pay senedi piyasası açılışı öncesinde endeks cephesinde gecikmeli olarak hareketliliğin arttığını görmemizi sağlamaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından Dax40 fiyatının birinci 30 dakikalık performansının son 1 yıllık imgesi yer almaktadır. Bilgi açıklandığı andan itibaren hareket alanı oluşmaya başlarken bu hareketin birinci 5 dakikaya sığdığını izleyebilmekteyiz. Bu tavır benchmark gösterge SP500 ile zamansal olarak ayrıştığı ve daha erken fiyatlama tarafında yer bulduğunu görmemizi sağlamaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından BRENT PETROL fiyatının birinci 30 dakikalık performansının son 1 yıllık manzarası yer almaktadır. Bilgi açıklandığı andan itibaren hareket alanı oluşmaya başlarken bu hareketin EURUSD ve Ons Altın’daki üzere birinci 5 dakikanın tesirli lakin 10. dakikaya kadar da esneyebildiğini izleyebilmekteyiz. Bu tavır her varlığın kendi iç dinamiklerinde farklı bir tesir yarattığını görmemize imkan tanımaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından Tesla fiyatının birinci 60 dakikalık performansının son 1 yıllık imajı yer almaktadır. Data açıklandığı andan itibaren birinci 10 dakika akabinde yatay seyir daha sonra da 30 ile 40. dakika ortasındaki hareketlilik dikkat çekmektedir. Bu tavır hem data açıklandığı an hem de pay senedi piyasası açılışı öncesinde hareketliliğin arttığını görmemizi sağlamaktadır.

Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanması ardından NVDIA fiyatının birinci 60 dakikalık performansının son 1 yıllık imajı yer almaktadır. Data açıklandığı andan itibaren birinci 10 dakika akabinde yatay seyir daha sonra da 20 ile 40. dakika ortasındaki hareketlilik dikkat çekmektedir. Bu tavır hem bilgi açıklandığı an hem de pay senedi piyasası açılışı öncesinde hareketliliğin arttığını görmemizi sağlamaktadır.

gcmyatirim.com.tr