Trump’ın Tarifelerine Rağmen Enflasyon Düşük Kaldı: ABD’de Sürpriz TÜFE Verisi
Mayıs ayında ABD’de tüketici fiyatları beklentilerin altında arttı. Trump idaresinin ithalat tarifelerinin şimdi fiyatlara yansımadığı görülürken, çekirdek enflasyondaki ölçülü seyir, Fed üzerindeki faiz indirimi baskılarını artırıyor. Lakin uzmanlar fiyat artışlarının ertelenmiş olabileceği konusunda uyarıyor.
TÜFE Beklentinin Altında: Aylık %0,1 – Yıllık %2,4
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun (BLS) bilgilerine nazaran, Mayıs ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık bazda sadece %0,1 arttı. Bu oran, ekonomistlerin %0,2’lik beklentisinin altında kaldı. Yıllık enflasyon ise %2,4 düzeyinde gerçekleşti.
Gıda ve güç hariç tutulan çekirdek TÜFE de beklentilerin altında kaldı:
-
Aylık bazda %0,1 (beklenti: %0,3)
-
Yıllık bazda %2,8 (beklenti: %2,9)
Bu bilgiler, çekirdek enflasyonun Nisan ayına nazaran değişmediğini fakat genel TÜFE’nin 0,1 puan yükseldiğini gösteriyor.
Enerji Fiyatları Düşüşte, Araç ve Giysi Fiyatları Geriledi
Enerji fiyatlarındaki zayıflık, enflasyondaki artışı dengeleyen en kıymetli öge oldu.
-
Enerji fiyatları Mayıs’ta %1 geriledi
-
Benzin fiyatları aylık %2,6 düşerken, yıllık düşüş oranı %12’ye ulaştı
-
Yeni araç fiyatları %0,3, ikinci el araçlar %0,5 düştü
-
Giyim eserlerinde %0,4 düşüş görüldü
Barınma maliyetleri ise %0,3 oranında arttı ve TÜFE’deki artışın en önemli nedeni olarak öne çıktı. Fakat yıllık bazda %3,9’luk artış, 2021 sonundan bu yana görülen en düşük oran olarak kaydedildi.
Gerçek Fiyatlarda Artış: Saatlik Yararlar %0,3 Yükseldi
Enflasyondaki sonlu artış, gerçek saatlik fiyatların Mayıs ayında %0,3 artmasına imkan tanıdı. Yıllık bazda gerçek karlar ise %1,4 yükseldi.
Goldman Sachs ve Principal’dan İkaz: Fiyat Şoku Gecikebilir
Principal Asset Management’ın global stratejisti Seema Shah, “Bugünkü enflasyon verisi piyasalar için rahatlatıcı lakin bu rahatlık aldatıcı olabilir” dedi. Shah’a nazaran, Trump’ın tarifeleriyle oluşacak fiyat şokları şimdi dataya yansımamış olabilir ve önümüzdeki aylarda bu tesirler daha net hissedilecek.
Goldman Sachs Varlık Yönetimi’nden Alexandra Wilson-Elizondo ise şirketlerin şu anki stoklarını kullanarak fiyat artışlarını ötelediğini ve talepteki belirsizlik nedeniyle fiyatları yavaş yavaş ayarladıklarını belirtti. Hizmet kesiminde ise fiyatların istikrarlı kalması bekleniyor.
Beyaz Saray’dan Fed’e Baskı: “Faizleri Düşürün”
Verilerin akabinde borsalar olumlu reaksiyon verirken, tahvil getirileri düştü. Lider Trump ve Lider Yardımcısı JD Vance, enflasyon baskılarının az olduğunu vurgulayarak Fed’e faiz indirimi çağrısını yineledi.
JD Vance, toplumsal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, “Fed’in hâlâ faiz indirmemesi mali ihmal manasına gelir” dedi.
Tarifelerin Tesiri Sonlu mı? Mutabakatlar Devam Ediyor
Trump idaresi 2 Nisan’da yaptığı “kurtuluş günü” açıklamasıyla, tüm ithalat eserlerine %10 oranında genel tarife uygulamaya başladığını ilan etmişti. Buna karşılık olarak, Çin başta olmak üzere birtakım ülkeler de misilleme tarifeleri uygulamaya koydu.
Son görüşmelerde ABD ile Çin, ender toprak elementleri ve otomotiv bataryalarında kullanılan hammaddeler ile kimi teknoloji eserleri konusunda karşılıklı mutabakat sağladıklarını açıkladı, lakin tarifeler hala yürürlükte.
Trump’ın açıklamasına nazaran, başka ülkeler de Temmuz ayının başına kadar ABD ile yeni ticaret muahedeleri yapmadıkları takdirde ek tarifelerle karşı karşıya kalacak.
Veri Toplama Süreci Değişti: BLS Örneklem Sayısını Azalttı
Trump idaresinin federal istihdamı küçültme siyaseti, BLS’in data toplama sürecini de etkiledi. Kurum, işçi yetersizliği nedeniyle bazı kentlerde bilgi toplamayı durdurdu ve “imputation” ismi verilen modelleme yoluyla eksik dataları tamamlamaya başladı.
Veri toplanmayan kentler ortasında Lincoln (Nebraska), Provo (Utah) ve Buffalo (New York) yer alıyor.
BNP Paribas analistlerine nazaran bu durum, bilhassa alt endekslerde daha fazla oynaklığa neden olabilir, fakat genel data üzerinde tesiri sonlu kalacaktır.
Fed, Eylül’den Evvel Faiz İndirimi Yapmayabilir
Piyasa fiyatlamalarına nazaran, Fed’in en erken Eylül ayında faiz indirimi yapması bekleniyor. Yetkililer tarifelerin fiyatlara yansımasını değerlendirmeye devam ederken, Trump idaresi baskıyı artırıyor.
ABD’deki bu gelişmeler, global iktisat ve ticaretin seyri açısından da yakından takip ediliyor.
Kaynak: CNBC
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik fiyatlıdır. Şartları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
