Dolar artık ağır yaralı! Çöküş teoride değil: Trump’ın tehlikeli oyunu devrede
ABD’nin tarifelerle tetiklediği global belirsizlik, doları güçlendirmek yerine zayıflattı. Endeksi üç yılın en düşük düzeylerine gerilerken, yatırımcılar kriz periyotlarında dolara yönelmek yerine euro ve Japon yeni üzere alternatif inançlı limanlara kaydı. Trump idaresinin kaotik ticaret siyasetleri, Fed üzerindeki siyasi baskılar ve artan ABD borç yükü dolara olan itimadı aşındırdı. Altın rekor düzeylere tırmanırken, piyasalarda dolar merkezli global sistem geleceği artık sorgulanıyor. İktisat tarihçisi Barry Eichengreen’e göre, dünya çok kutuplu bir para sistemine gerçek süratle ilerliyor.
Doların Çöküşü Mü Başlıyor?
2025’in ilk çeyreğinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Liberation Day” olarak isimlendirdiği 2 Nisan’da uygulamaya koyduğu kapsamlı ithalat tarifeleri, beklenenin tersine Amerikan dolarının bedel kaybetmesine yol açtı.
Ekonomik teoriler, ithalat tarifelerinin enflasyonu artırarak Fed’in faiz oranlarını yükseltmesini ve doları güçlendirmesini öngörüyordu. Lakin, Trump idaresinin öngörülemeyen ticaret siyasetleri ve artan borç yükü, yatırımcıların ABD iktisadına olan itimadını azalttı. Bu güvensizlik, doların kıymet kaybetmesine ve ABD Hazine tahvillerine olan talebin düşmesine neden oldu.
Güvenli Liman Masalı Çöktü
Yatırımcılar, ABD’nin meçhul ekonomik siyasetleri karşısında euro ve Japon yeni üzere daha istikrarlı para ünitelerine yönelirken altın fiyatları rekor düzeylere ulaşarak ons başına 3.500 doları aştı.
ABD’nin Mali Sürdürülebilirliği Sorgulanıyor
2024 mali yılında, ABD’nin net faiz ödemeleri 949 milyar dolara ulaşarak savunma harcamalarını aştı. Bu durum, ABD’nin mali sürdürülebilirliği konusunda kaygılarını artırdı. Yatırımcılar, yüksek borç yükü ve bilinmeyen ekonomik siyasetler nedeniyle ABD varlıklarına olan ilgilerini azalttı.
Küresel Para Sisteminde Değişim Sinyalleri
ABD dolarının global rezerv para ünitesi statüsü, artan belirsizlikler ve alternatif para ünitelerinin yükselişiyle sorgulanırken BRICS ülkeleri ve öbür gelişmekte olan ekonomiler, doların hakimiyetini azaltacak adımlar atmaya devam ediyor. Ünlü iktisat tarihçisine nazaran tek kutuplu para sisteminden çok kutuplu bir sisteme geçişin habercisi olabilir.
Dolar Krizi Kapıda mı?
Ekonomi tarihçisi Barry Eichengreen, doların global statüsünü korumak için Trump’ın finansal istikrarı teşvik etmesi, gümrük vergilerinin kullanımını sınırlaması ve Amerika’nın jeopolitik ittifaklarını güçlendirmesi gerektiğini belirtti.
Trump’ın Tehlikeli Oyunu Devrede
Barry Eichengreen şöyle açıklıyor;
“Bunun yerine, Trump idaresi doları zayıflatmaya faal olarak çalışırken tehlikeli bir oyun oynuyor. Tutarsız tarife siyasetleri ve jeopolitik başarısızlıklar global bir finansal tekrar yapılanmayı hızlandırabilir ve Amerika’nın finansal üstünlüğünü tehdit edebilir. Amerikan doları savunmasız göründüğünden, bir dolar krizi riski finansal piyasa iştirakçileri tarafından ciddiye alınmalı.”
