SABAH ANALİZİ: Trump’ın koltuğa oturmasına beş kala çanlar piyasalar için çalıyor!
Geride kalan ve tahminen de yılın fiili olarak başladığı birinci haftaya global mali piyasalar pek de optimist bir başlangıç yapamadı. Sizin de takdir edeceğiniz üzere, Trump’ın yaklaşan ayak sesleri piyasalar üzerinde var olan baskıyı daha da artırdı. Şöyle ki, İngiltere’de 30 yıl vadeli tahvil faizi son 27 yılın doruğuna yükselirken, kraliyet aslanı Sterlin 1,21 düzeyini test ederek bir yılı aşkın bir mühletin en düşük düzeyine geriledi. FED’den 2025 yılına yönelik seri faiz indirim beklentisi topyekûn rafa kalarken, yılın ikinci yarısına yönelik sonlu da olsa faiz indirim beklentisinin ise korunduğunu görüyoruz.
Trump’ın ikinci periyodunda uygulayacağı siyasetlerin enflasyonist olacağı beklentisinin yanı sıra, Kanada’nın eyalet olarak ABD’ye katılması, Meksika Körfezinin isminin Amerika Körfezi olarak değiştirilmesi istikametinde çıkış, Panama kanalı ve Grönland için askeri güç kullanımının tartışılması derken, piyasaların da başının düzgünce karıştığını söylemeliyiz.
Trump’ın yanında devamlı yer alan Elon Musk’ın, yaklaşan Almanya seçimleri için de taraf gösterici olduğunu görüyoruz. X ortamında, Make Europe Great Again (MEGA) başlığı ile çok sağcı AFD Liderine dayanak beyan ettiğini de görüyoruz. Fransa’nın Avrupa’nın güvenliğini tartışmaya açması, Rusya riski yanı sıra ABD riskini de gündeme getirirken, tahvil piyasalarının başının karışık olmasını pekâlâ anlayabiliyoruz. Öte yandan, geçen seneyi epeyce optimist bir formda kapatan ABD borsalarının (S&P %23 , Nasdaq %29) Trump siyasetleri netleşen kadar satış baskısı ile karşı karşıya kalabileceğini de göz gerisi etmemek gerekiyor.
Tahvil pazarı darmadağın
İngiltere devlet tahvillerinde yükseliş manşet olarak ön plana çıksa da, ABD’de neredeyse üç ay üzere kısa bir periyotta, hatta FED’in de yılın son devrine 100 baz puan faiz indirimi sıkıştırdığı bir vakit aralığında, 10 yıllık tahvil faizlerinde yaşanan 100 baz puan yükseliş piyasaların önünü görememesine neden olurken, pek çok fonu da zora soktuğunu okuyoruz. Mevcut karamsar tablo yetmezmiş üzere, her ayın birinci Cuması ABD’de açıklanan resmî enflasyon verisinin de kuvvetli gelmesi, piyasalar ahengini daha da bozdu: ABD Doları 110 düzeyine dayanarak son iki yılın doruğuna yükselirken, 10 yıllık tahvil faizi ise %4,80 düzeyine dayanarak son bir yılın en en yüksek düzeyini test etti.
Elbette, doğum oranlarının düştüğü, yetişmiş eleman sorununu yaşandığı hatta demografik faktörlerin ön plana çıktığı bir ekosistemde, Trump’ın göçmenleri hudut dışı edeceğini, öte yandan da gümrük vergilerini artıracağı istikametinde beyan ettiği siyasetlere ilaveten ABD’de açıklanan güçlü istihdam verisi, yılın ikinci yarısına ilişkin cılız olan faiz indirim beklentilerini de düzgünce törpüledi. Bank of America, istihdam verisi akabinde 2025 yılında öngördüğü iki adet faiz indirim beklentisinden geri adım atarken, bir sonraki adımın faiz artırımı istikametinde olabileceğini açıkladı. Piyasaların FED’i okumakta (tahmin etmekte) uzun bir müddettir pek de başarılı olmadığını düşünürsek, revizyonlara pek de aldırış etmek istemiyoruz.
Dolar güçlü kalacak
Keza, beklentinin devamlı değiştiğini ve kestirimcilerin de önünü göremediğini kabul etmemiz gerekiyor. Bizim görüşümüz aslında çok net. Trump 1.0 periyodundan de pekâlâ bildiğimiz üzere, Trump bir işadamı ve masanın altın kuralını çok güzel uyguluyor. Kısa ve öz konuşurken, rakiplerine de endişe dalgası salarak istediğini bir yere kadar kopararak sonra da uzlaşmaya çalışıyor.
Bu minvalde, Trump siyasetlerini yaratacağı tasaların hâkim olacağı yılın birinci çeyreğinde doların güçlü kalmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Sonrasında ise, Trump kendisinin de büyük bir sarsıntıya sebep olmak istemeyeceğini hatta doların da çok da kuvvetli olmasını dilek etmeyeceğini düşünüyoruz. Daha da kolay bir anlatımla, belirsizliğin yüksek seyredeceği bir periyoda girerken, piyasalarda yaşanacak türbülansa karşı da hazırlıklı olmak gerekiyor.
Altın jeo-politik risk rüzgarından güç aldı
Şöyle ki, bültenimizi okuyan yatırımcıları şu cümlelere çok aşina olduklarını biliyoruz “faiz getirisi olmaya altın, 10 yıllık tahvil faizinde yaşanan yükselişe boyun eğdi”… Gelin daima bir arada altının haftayı nasıl kapattığına bakalım. ABD’de 10 yıllık tahvil getirisinin son onbeş ayın doruğuna geldiği bir haftada, altını ons fiyatı %2,5 yükselerek ons bazında 2,700 dolar düzeyine neredeyse yükseldi! ABD’nin çığ üzere büyüyen borcu, Kıta Avrupası’nın yapısal sıkıntıları, İngiltere kamu maliyesine yönelik riskler derken, fiat (itibarlı) paralara olan itimadın sarsıldığı bir ekosistemde, altın ve bitcoin üzere arzı hudutlu alternatif enstrümanlara olan talebi güçlendireceğini düşünüyoruz.
Türk piyasaları için iyimseriz
Türkiye cephesine yönelik son sekiz aydır bültenimizin lisanından de anlaşılacağı üzere olumlu duruşumuzu koruyoruz. TCMB’nin net döviz konumunun 2017 yılından bu yana en güçlü seviyeye gelmesi de bu görüşümüzü destekliyor. TCMB’nin swap hâriç net döviz durumunun -77 milyar dolar ile korkutucu bir tablo sergilediği yakın geçmişte yurt içi yerleşiklerin tasarruf tercihi dövize lehine dönerken ve dolarizasyon eğilimi de %70 düzeyinin üzerine yükselirken, bugünlerde ise TCMB’nin net döviz durumunun +40 milyar doları aşması ile TL mevduatın toplam mevduat havuzu içindeki hissesi da %60 düzeyine yeterlice yaklaştı.
TCMB’nin enflasyon ile savaşta 2025 yılında da güçlü TL’den yana oyunu kullanacağı ve döviz kurunda büyük bir volatiliteye fırsat vermek istemeyen regulator pozisyonu ile gerekli gördüğü yerde alım, gerekli gördüğü yerde ise satım yaparak döviz piyasasını istikrarda tutmaya devam ettiğini çabucak hemen her gün bültenimizde işliyoruz. TCMB’nin piyasayı ‘denge’ tutan duruşuna paralel TL talebi güçlenirken, enflasyonun gerilemeye devam edeceği ve faizlerin de düşeceği görüşünden hareketle, Türkiye cephesinde var olan olumlu ‘hikâyenin’ de devam edeceğini düşünüyoruz.
Eğer bir dış şok yaşanmazsa, geçen yılın Mayıs ayından bu yana sahip olduğumuz TL uzun konumları muhafazaya devam etme çabası içinde olacağız. Bunu yaparken, TL’nin gerçek manada getirisinin 2024’teki kadar cazip olmayabileceğini de göz gerisi etmeyeceğiz. Pay senetlerinin Cuma günün kırmızıda kapattığı günde, USDTRY kuru 35,40 düzeyine yavaşça de olsa yükseldi. Beş yıl vadeli CDS risk primi 270 baz puana yükselerek son iki ayın en yüksek düzeyine gelirken, iki yıl vadeli gösterge tahvil, TCMB’yi fiyatlamaya devam ederek son bir yılın en düşük düzeyi olan %39,88’e geriledi.
Kritik veriler piyasalara taraf verecek
Piyasalar açısından Trump’ın koltuğa oturmasına artık beş iş günü kala, değerli makro ekonomik bilgilerin açıklanacağı kritik bir haftaya giriyoruz. Çarşamba günü ABD ve İngiltere’de açıklanacak enflasyon datalarının piyasalar cephesinde dalgalanma yaratabileceğini göz gerisi edilmemelidir. Avrupa’nın ortak para ünitesi EUR kıymet kaybetmeye devam ederek bu sabah 1,02 düzeyine kadar gerilediğini görüyoruz. Kıta Avrupası’nda yaşanan belirsizlik ve hâliyle talep yetersizliği, ana ihracat pazarı Avrupa olan Türk ihracatçısını zorlarken, EUR cephesinde 0,95 düzeyinin de ufukta göründüğü bir ortamda, ihracat bedellerinin türev piyasalarında hedge edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Öte yandan, Sterlin bu sabah 1,21 düzeylerinin tabanlarına kadar gerileyerek iki yılı aşkın bir mühletin en düşük düzeyini test etti. GBPTRY kuru 43 düzeyinin altını test ederken, EURTRY kuru 36 düzeyinin tabanlarına kadar geriledi. TL’nin sepet bazında bedel kazandığını görüyoruz.
Asya haftaya makus başladı
Haftanın son iş gününde güçlü gelen ABD istihdam verisinin Trump gerilimine eklenmesi, ABD’de devam eden yangının maliyetinin ise sigorta maliyeti ile birlikte 150 milyar doları bulabileceği beklentisinin sigorta şirketleri üzerinde satış baskısı kurması ile ABD borsaları haftanın son iş gününü %1,5 civarında düşüşle tamamladı. Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında topyekûn kırmızı bir rengin hâkim olduğunu görüyoruz. Gösterge endeks Tokyo borsası %1, Tayvan borsası %2, Hong Kong borsası ise %1,4 aşağıda süreç görürken, ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de satıcı bir havanın hâkim olduğunu not edelim. Kobi endeksi Russell 2000 %1 düşüşle başı çekiyor.
Öte yandan, ABD’nin Rus petrolüne ve taşıyıcı gemilerine yönelik yeni yaptırımları, Rusya’nın Çin ve Hindistan’a petrol ihracatını kısıtlayacağını okuyoruz. Bu durum, elbette Çin ve Hindistan’ın Orta Doğu, Afrika ve Amerika’dan petrol tedarikine yönelmesine, petrol fiyatlarının ve nakliye maliyetlerinin artmasına neden olacağı görüşünden hareketle, petrolün varil fiyatı bu sabah 81 dolara gelerek son altı ayın doruğuna yükseldi.
Kıbrıs İktisat Bankası
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5), Küme Müdürü, Hazine Bölümü
